Skrzynia przekładniowa

Wykorzystywanie siły uciągu ciągników jest możliwe dzięki zastosowaniu skrzyni biegów. Mechanizm ten umożliwia zmiany zakresów prędkości jazdy ciągnika i przystosowanie wartości przekazywanego na koła jezdne momentu obrotowego do oporów roboczych współpracującego narzędzia lub maszyny. Skrzynia biegów umożliwia również jazdę ciągnikiem do tyłu.

Zasada konstrukcji trzybiegowej skrzyni przekładniowej

Zasada działania skrzyni przekładniowej z kołami zębatymi przesuwnymi

W pojazdach rolniczych najczęściej spotyka się przekładnie zębate, które dzieli się na przekładnie z kołami zębatymi przesuwnymi, przekładnie z kołami stale zazębiającymi i przekładnie z kołami zębatymi o wirujących osiach obrotu, czyli przekładnie planetarne.

W przekładniach z kołami stale zazębionymi koła zębate na wale głównym są osadzone luźno i zazębiają się z kołami na wałku pośrednim, a do przeniesienia momentu obrotowego służą przesuwne sprzęgła zębate. Po odpowiednim przesunięciu sprzęgła zębatego po wielowypustach wału głównego następuje zazębienie z luźno osadzonym kołem zębatym i włączenie wybranego biegu. Ponieważ podczas połączeń zazębień występuje duża różnica w prędkościach obrotowych obracającego się, luźno osadzonego koła zębatego i nieruchomego sprzęgła zębatego, więc dla ich wyrównania stosuje się synchronizator.

Skrzynia biegów ciągnika z kołami zębatymi zazębionymi na stałe

Przekładnie planetarne umożliwiają zmianę przełożenia podczas pracy ciągnika przy chwilowo zwiększonym oporze roboczym. Nazywane są wzmacniaczami momentu obrotowego

Ze względu na charakter pracy ciągników rolniczych, wymagających dużej liczby przełożeń skrzynie przekładniowe są wspomagane dwiema dodatkowymi parami kół zębatych, zwiększającymi dwukrotnie liczbę uzyskanych przełożeń i prędkości jazdy

Mechanizm ten nazywany jest reduktorem, jest przekładnią zwalniającą (zwiększa moment obrotowy przekazywany na koła), podłączoną szeregowo do skrzyni biegów.

Za pśrednictwem skrzyni przekładniowej jest napędzany wał odbioru mocy (WOM).

Oznakowania na dźwigni zmiany biegów

1, 2, 3, 4 - biegi do przodu od najwolniejszego do najszybszego

R - bieg wsteczny

L - oznakowanie na reduktorze - biegi wolne (polowe)

H - oznakowanie na reduktorze - biegi szybkie (szosowe)

S - start - pozycja dźwigni przy uruchamianiu silnika

N - położenie neutralne tzw. luz